Drugi dzień Samorządowego Kongresu Trójmorza

Uczestnikami dyskusji panelowej byli przedstawiciele władz pięciu Regionów partnerskich Województwa Lubelskiego. Celem panelu było zaprezentowanie doświadczeń i praktyk oraz określenie wspólnych interesów i korzyści, płynących z realizacji działań przez poszczególne regiony w budowaniu unijnego bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo energetyczne wiąże się z zapotrzebowaniem odbiorców na paliwo i energię. Zdolność do ciągłego dostarczania energii o niskich kosztach jest jednym z podstawowym warunków, zapewniających społeczeństwu wzrost gospodarczy i dobrobyt.

Dotychczasowe doświadczenia pokazują, że silnym spoiwem Unii Europejskiej są połączone systemy energetyczne z ich autonomicznymi obszarami bilansowymi oraz wzajemnie na siebie odziaływujące i już dziś rezerwujące się. Dobre rozwiązania i elementy polityk energetycznych regionów w dobie transformacji energetycznej UE stanowić powinny dobry przykład i jeden z priorytetów kooperacji. Jest to także potencjał do wykorzystania zgodnie z ideą współpracy międzyregionalnej, stanowiącej komponent samorządowy i lokalny Inicjatywy Trójmorza.

Celem panelu była identyfikacja obszarów współpracy regionów UE z regionami Ukrainy na jej drodze do członkostwa w UE i możliwości, w jakim zakresie regiony europejskie mogą być wsparciem regionów ukraińskich w procesie integracji z UE. Współpraca regionów partnerskich nabiera szczególnego znaczenia, zwłaszcza obecnie w obliczu toczącego się konfliktu zbrojnego na Ukrainie, a także w kontekście nadania Ukrainie statusu kraju kandydującego do Unii Europejskiej 23 czerwca 2022 r. na szczycie Rady Europejskiej w Brukseli. Wsparcie Unii Europejskiej dla Ukrainy w procesie przystąpienia jest nie tylko wyrazem solidarności, ale także inwestycją w stabilność i bezpieczeństwo regionu.

Po drugim panelu nastąpiło podpisanie porozumień pomiędzy gminami z Województwa Lubelskiego i Obwodu Chmielnickiego. Nawiązanie współpracy partnerskiej pomiędzy Województwem Lubelskim a Chmielnicką Radą Obwodową było możliwe dzięki inicjatywie Pana Marszałka Jarosława Stawiarskiego i Pani Przewodniczącej Wiolety Labaziuk. 12 grudnia 2023 r. został podpisany list intencyjny pomiędzy dwoma regionami.

Współpraca obydwu regionów stworzyła również dogodne warunki do nawiązywania partnerstw na szczeblu lokalnym samorządów z Województwa Lubelskiego i Obwodu Chmielnickiego. Dzisiaj porozumienie podpisali:

• Żwaniecka Gromada Terytorialna z Gminą Hrubieszów
• Narkiewicka Gromada Terytorialna z Gminą Kraśnik
• Krupetską Gromadą Terytorialną z Gminą Tarnawatką

W ubiegłorocznej edycji Samorządowego Kongresu Trójmorza istotną rolę odegrała Debata o Kulturze pn. „Kultura, czyli budowanie mostów pomiędzy narodami”, podczas której poruszano tematykę projektów kulturalnych łączących różnice narodowe, językowe, religijne i światopoglądowe, kultury jako narzędzia rozwoju regionalnego i gospodarczego, w tym turystyki i współpracy biznesowej, czy też kultury jako ostoi tożsamości na emigracji i instrumentu promocji tradycji narodowych wśród innych społeczności. Z kolei uczestnicy tegorocznego panelu przyjrzeli się kulturze jako obszarowi, przy pomocy którego można wypromować region, również współpracując z samorządami. Paneliści zaproponowali również własne pomysły na promocję kultury przez instytucję, aby przyciągnąć młodszych odbiorców kultury.

(Partner merytoryczny: Muzeum Wsi Lubelskiej)

Współpraca w ramach sieci skansenów z krajów Trójmorza może stać się doskonałą okazją do promocji dziedzictwa kulturowego regionów Trójmorza, wymiany doświadczeń oraz wspólnej promocji. Skanseny, będące żywymi muzeami historii i tradycji, odgrywają kluczową rolę w popularyzacji i pielęgnowaniu tożsamości narodowej, a co za tym idzie – zacieśnianiu współpracy pomiędzy regionami krajów Inicjatywy Trójmorza. Paneliści opowiedzieli, jak na przestrzeni lat zmieniło się postrzeganie skansenów oraz target odbiorców. Rozmawiano o wykorzystaniu nowoczesnych rozwiązań oraz dostosowaniu obiektów do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dodatkowo uczestnicy zaproponowali sformalizowanie szlaku skansenów, tak aby skanseny i kontakt z kulturą ludową wyszedł poza społeczność lokalną.

W województwie lubelskim powstała też nowa inicjatywa gospodarcza. Marszałek Jarosław Stawiarskim z posłem Mateuszem Morawieckim wręczyli nominacje do Rady ds. Gospodarki Województwa Lubelskiego.

To ważny proces, który ma na celu wyłonienie ekspertów i liderów, którzy będą doradzali w zakresie rozwoju gospodarczego regionu. Rada pełni kluczową rolę w tworzeniu strategii rozwoju, wspieraniu innowacji oraz promowaniu współpracy między sektorem publicznym a prywatnym.

Nominacje odebrali:

1. dr hab. inż. Konrad Gromaszek, Politechnika Lubelska
2. dr hab. Piotr Zacharczuk, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
3. Aleksander Batorski, Lubelskie Centrum Konferencyjne
4. Tomasz Pitucha, Wojewódzki Urząd Pracy
5. Marek Neckier, Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości
6. Rafał Langiewicz, Lubelski Regionalny Fundusz Rozwoju
7. Magdalena Stachyra, Lubelski Park Naukowo-Technologiczny
8. Grzegorz Sobolewski, Puławski Park Naukowo-Technologiczny
9. Marcin Kowalewski, Port Lotniczy Lublin
10. Marcin Wiczuk, Bank Gospodarstwa Krajowego
11. Dariusz Jedlina, Izba Przemysłowo-Handlowa
12. Magdalena Czelej, DAREX Producent Koszul Sp. z o.o. Sp. K.
13. Przemysław Chabior, FUNPARK Sp. z o.o.
14. Daniel Ciupak, Janex Polski Producent Kasz Sp. z o.o.
15. Piotr Kalinowski, Kabako Gruppe Sp. z o.o.
16. Mateusz Kozłowski, ERKADO Sp. z o.o.
17. Dariusz Jeleniewski, Spiżarnia Sp. z o. o
18. Grażyna Skubik, Stal-Tech Sp. z o.o.
19. Wiesław Czarnecki, Fabryka Kabli Elpar sp. z o.o.

(Partner merytoryczny: Spiżarnia Sp. z o.o.)

Seminarium miało na celu zaprezentowanie wyzwań i możliwości, przed którymi stoją małe i średnie przedsiębiorstwa z województwa lubelskiego w kontekście ekspansji międzynarodowej. Paneliści prowadzili dyskusję na temat tego, jak skutecznie wchodzić na rynki zagraniczne, jakie narzędzia i strategie mogą wykorzystać do rozwoju eksportu oraz jakie wsparcie oferują instytucje regionalne i krajowe. Seminarium miało także na celu wymianę doświadczeń w zakresie internacjonalizacji pomiędzy przedsiębiorcami, co może przyczynić się do budowania silniejszych więzi gospodarczych i zwiększenia konkurencyjności lokalnych firm na globalnym rynku.

Transport multimodalny, integrujący transport drogowy, kolejowy i lotniczy, ma kluczowe znaczenie dla rozwoju gospodarczego Europy Środkowej i Wschodniej. Efektywna sieć transportowa pozwala na skrócenie czasu dostaw, redukcję kosztów logistycznych oraz zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej regionu. W kontekście rosnącego zapotrzebowania na efektywne przewozy oraz unijnych wymagań klimatycznych, konieczne jest usprawnienie integracji różnych form transportu.

Dyskusja skupiła się na rozwoju infrastruktury multimodalnej, w tym ukończeniu kluczowych inwestycji, takich jak Via Carpatia – międzynarodowy korytarz transportowy łączący północ i południe Europy. Jego realizacja usprawni przepływ towarów i wzmocni współpracę gospodarczą między krajami Trójmorza. Równie istotnym elementem jest modernizacja kolei, zwłaszcza w kontekście projektów takich jak Rail Baltica, oraz rola lotnisk cargo jako hubów logistycznych.

W obliczu rosnących wyzwań gospodarczych oraz zapotrzebowania na energię konieczne jest poszukiwanie stabilnych, bezpiecznych i zrównoważonych źródeł energii. Energetyka atomowa, dzięki swojej zdolności do produkcji dużych ilości energii przy minimalnym wpływie na środowisko, staje się kluczowym elementem w strategiach energetycznych wielu krajów. W szczególności rozwój technologii reaktorów modułowych (SMR) otwiera nowe możliwości w zakresie bezpieczeństwa, efektywności i elastyczności produkcji energii.