„Transgraniczna bioróżnorodność – ochrona cennych terenów przyrodniczych w Strzyżewicach, Chełmie, Lwowie i Zimnej Wodzie” – to nazwa umowy grantowej, która dzisiaj w siedzibie urzędu marszałkowskiego została podpisana między partnerami projektu z Polski i Ukrainy. Całkowity budżet projektu wynosi niemal 2,3 mln euro, w tym kwota dofinansowania to ponad 2 mln euro. Projekt dotyczący poprawy jakości środowiska naturalnego zabytkowych parków jest współfinansowany ze środków Programu Interreg NEXT Polska–Ukraina 2021-2027. Z ramienia Zarządu Województwa Lubelskiego w spotkaniu uczestniczyli marszałek Jarosław Stawiarski oraz członek zarządu Jarosław Kwasek.
Głównym założeniem projektu jest przywrócenie i ochrona bioróżnorodności zabytkowych parków w Polsce i na Ukrainie. Liderem projektu jest Gmina Strzyżewice, a partnerami: Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Chełmie, Wspólnota terytorialna Gmina Zimna Woda oraz Wspólnota Religijna Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego Parafii Archikatedry Św. Jerzego w Rejonie Halickim we Lwowie.
Całkowita wartość projektu: ok. 2,3 mln euro (ok. 9,7 mln zł)
Kwota dofinansowania: ok. 2,04 mln euro (ok. 8,7 mln zł)
Wkład własny: ok. 260 tys. euro (ok. 1 mln zł)
– Program Interreg NEXT Polska–Ukraina 2021-2027 pozwala nam, Polakom i Ukraińcom, dbać o wspólne interesy, tym razem o przyrodę. Chcemy pokazywać naszym rodakom, że są w Polsce obszary cenne przyrodniczo, o które należy zadbać. Współpraca ta pozwala nam pogłębiać integrację transgraniczną, która obu stronom jest tak bardzo potrzebna. Dziękuję, że jesteście gotowi razem z nami tworzyć piękno polskiej i ukraińskiej przyrody – powiedział marszałek Jarosław Stawiarski.
Założenia projektu
Podjęte działania doprowadzą do ochrony obszarów o wartości przyrodniczej i kulturowej oraz spowolnienia degradacji środowiska. Parki historyczne stanowią cenny element przyrodniczy krajobrazu. Projekt ma na celu zachowanie bioróżnorodności poprzez podniesienie świadomości i wiedzy na temat znaczenia drzewostanów parkowych jako naturalnych siedlisk. Koncentruje się na waloryzacji zasobów przyrodniczych historycznych parków wraz z oceną ich stanu, co umożliwi zaplanowanie długoterminowej ochrony. Poprawa stanu drzew przełoży się na stabilizację parków historycznych jako siedlisk gatunków zwierząt, które wykorzystują drzewa jako miejsca gniazdowania, żerowania, schronienia czy szlaki komunikacyjne, a także na występowanie porostów i grzybów związanych z drzewami.
Projekt przyczyni się do zwiększenia świadomości i wzbogacenia wiedzy uczestników na temat historycznych parków poprzez wizyty studyjne, praktyczne szkolenia w zakresie oceny stanu zdrowotnego drzew oraz przeprowadzanie działań środowiskowych i edukacyjnych, szkoleń, konferencji, zakup sprzętu.
Obecny stan polskich parków objętych projektem
Na terenie gminy Strzyżewice projekt obejmuje działania związane z rewitalizacją parku krajobrazowego położonego wokół dworu w zespole dworsko-parkowym w Piotrowicach. Park jest chętnie wykorzystywany nie tylko przez mieszkańców, ale również turystów. W parku regularnie organizowane są imprezy kulturalne, sportowe i rekreacyjne.
Publiczny Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Chełmie zrealizuje rewitalizację zabytkowego parku położonego na terenie szpitala. Potencjał tego miejsca jest obecnie niewykorzystany ze względu na jego rozległą dewastację. Dzięki rewitalizacji i budowie niewielkiej infrastruktury prozdrowotnej park zapewni odpowiednie warunki do rekonwalescencji pacjentów w kontakcie z naturą, w szczególności dla pacjentów długotrwale przebywających na oddziałach i w placówkach szpitala, oraz będzie stanowił możliwość atrakcyjnego spędzenia czasu dla lokalnej społeczności.