Unia Europejska to wspólnota krajów znajdujących się na różnych poziomach rozwoju i mierzących się z wieloma różnymi wyzwaniami. Wiele z tych wyzwań jest wspólne dla wszystkich państw Unii. Dzięki Funduszom Europejskim wzmacniana jest konkurencyjność gospodarek państw członkowskich, podejmowana jest walka z bezrobociem, a także realizowane są działania, które pomagają w rozwoju uboższych regionów.
Unia Europejska, jako organizacja międzynarodowa, dysponuje własnym budżetem, z którego finansowane są działania mające na celu rozwiązywanie wspólnych problemów. Dzięki jednemu budżetowi sprostanie wyzwaniom jest tańsze i skuteczniejsze niż gdyby każde państwo członkowskie miało stawiać im czoła samemu. W ten sposób Unia realizuje aktywną politykę rozwoju regionalnego, zwaną też polityką spójności lub polityką strukturalną. Jej głównym celem jest zmniejszenie różnic w rozwoju krajów i regionów, co zwiększa konkurencyjność krajów członkowskich i samej Unii na globalnym rynku.
To, na co Unia Europejska przeznacza fundusze, jest ściśle powiązane ze strategią jej rozwoju. Szczegółowy plan wydawania unijnych funduszy, zwany Wieloletnimi Ramami Finansowymi, określany jest nie rzadziej niż raz na 5 lat, a w praktyce co siedem lat.
Pięć głównych Funduszy wspiera rozwój gospodarczy krajów Unii. Poniżej przedstawiamy te Fundusze oraz działające w ich ramach Programy na terenie Województwa Lubelskiego:
01 Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Jego celem jest zmniejszanie różnic w poziomie rozwoju regionów w Unii i wzmacnianie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej UE jako całości. Z funduszu pochodzi m.in. wsparcie inwestycji produkcyjnych i infrastrukturalnych oraz wsparcie udzielane małym i średnim przedsiębiorcom.
- Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego
- Program Polska Wschodnia
- Interreg NEXT Polska-Ukraina
- Interreg Europa
- Interreg Europa Środkowa
- Interreg Region Morza Bałtyckiego
02Europejski Fundusz Społeczny
Głównym celem funduszu jest walka z bezrobociem w krajach członkowskich. Pieniądze z Europejskiego Funduszu Społecznego zwiększają możliwość zatrudnienia i kształcenia. Z jego środków współfinansowana jest pomoc dla różnych regionów i grup społecznych, w szczególności dla osób zagrożonych ubóstwem oraz dla ludzi młodych wchodzących na rynek pracy.
- Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego
03Fundusz Spójności
Jest to fundusz przeznaczony dla państw członkowskich, których dochód narodowy brutto (DNB) na mieszkańca wynosi mniej niż 90% średniej w UE. Jego celem jest zredukowanie różnic gospodarczych i społecznych oraz promowanie zrównoważonego rozwoju głównie poprzez duże inwestycje w zakresie infrastruktury transportowej i ochrony środowiska.
- Program Polska Wschodnia
04Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
Fundusz ten zajmuje się wspieraniem przekształceń struktury rolnictwa oraz wspomaganiem rozwoju obszarów wiejskich.
- Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
05Europejski Fundusz Morski i Rybacki
Fundusz wspiera restrukturyzację rybołówstwa państw członkowskich.
- Program Operacyjny „Rybactwo i Morze”