Łowiectwo i ochrona zwierząt

Łowiectwo na Lubelszczyźnie tak jak i łowiectwo w Polsce ma stare, piękne i bogate tradycje sięgające czasów najdawniejszych. Malownicze tereny, dobre gleby a wokół piękne i zasobne w zwierzynę knieje wpłynęły na bardzo wczesne zainteresowanie się tym regionem, co miało duże oddziaływanie na osadnictwo a następnie rozwój łowiectwa. Obecnie województwo charakteryzuje się bardzo bogatą i zróżnicowaną rzeźbą terenu, z licznymi kompleksami leśnymi, ciekawą fauną i florą, o jeszcze czystym i niezmienionym przez działanie człowieka środowisku przyrodniczym, a więc warunkach sprzyjających rozwojowi gospodarki łowieckiej i hodowli zwierzyny nie tylko łownej.

Gospodarka łowiecka prowadzona jest na podstawie wieloletnich planów hodowlanych (10 lat) sporządzanych dla rejonów hodowlanych, które obejmują sąsiadujące ze sobą obwody łowieckie o zbliżonych warunkach przyrodniczych. Na terenie Lubelszczyzny znajduje się 8 rejonów hodowlanych, na których gospodarkę prowadzi  ok 130 kół łowieckich zrzeszonych w Polskim Związku Łowieckim.

W ramach Polskiego Związku Łowieckiego na terenie województwa lubelskiego działa 6 równorzędnych organizacji okręgowych:

• Zarząd Okręgowy PZŁ w Lublinie obejmujący swoim zasięgiem powiaty: lubelski, świdnicki, kraśnicki, opolski, puławski, łęczyński, lubartowski i rycki;
• Zarząd Okręgowy PZŁ w Chełmie obejmujący swoim zasięgiem powiaty: chełmski, krasnostawski i włodawski;
• Zarząd Okręgowy PZŁ w Zamościu obejmujący swoim zasięgiem powiaty: zamojski, biłgorajski, hrubieszowski i tomaszowski;
• Zarząd Okręgowy PZŁ w Białej Podlaskiej obejmujący swoim zasięgiem powiaty: bialski, radzyński i parczewski.
• Zarząd Okręgowy PZŁ w Siedlcach obejmujący swoim zasięgiem powiat łukowski.
• Zarząd Okręgowy PZŁ w Tarnobrzegu obejmujący swoim zasięgiem powiat janowski.

Zarządy Okręgowe w ramach swojej statutowej działalności prowadzą 4 strzelnice myśliwskie: w Puławach, Chełmie, Białej Podlaskiej i Tarnobrzegu, na których corocznie rozgrywa się wiele zawodów strzeleckich, jak również można pod okiem instruktora doskonalić umiejętności strzeleckie. Ponadto malownicze tereny regionu sprzyjają organizacji konkursów pracy psów ras myśliwskich, które są licznie odwiedzane zarówno przez hodowców jak i sympatyków z kraju i zagranicy.

Województwo lubelskie podzielone jest na 318 obwodów łowieckich, z czego 53 to obwody leśne, a 8 obwodów jest wyłączonych z dzierżawy i przeznaczone na Ośrodki Hodowli Zwierzyny.

Na terenie każdego obwodu łowieckiego prowadzona jest ocena liczebności zwierzyny na podstawie, której możliwe jest właściwe i racjonalne gospodarowanie populacjami zwierzyny łownej. W Polsce obecnie poluje się na ponad 30 gatunków zwierząt, które zostały ustalone przez Ministra Środowiska i znajdują się na liście gatunków zwierząt łownych. Na terenie województwa lubelskiego występuje prawie większość tych gatunków, a do najważniejszych możemy zaliczyć:

1. zwierzyna gruba: łoś, jeleń szlachetny, daniel, sarna, dzik
2. zwierzyna drobna: zając, dziki królik, bażant, kuropatwa, dzikie gęsi, dzikie kaczki, łyska, słonka, jarząbek, grzywacz, piżmak;
3. drapieżniki: lis, jenot, borsuk, kuna, tchórz, norka amerykańska, szop pracz, szakal.

Aktualna liczebność zwierzyny grubej na terenie woj. lubelskiego wg. danych GUS na dzień 10.03.2022 r. wynosi ok.:

6666 szt. – łosi

11 600 szt. –  jeleni

655 szt. – danieli

62 900 szt. – saren

1800 szt. – dzików

16 100 szt. – lisów

111 300 szt. – zajęcy

69 600 szt. – bażantów

31 700 szt. – kuropatw

Na przestrzeni minionych lat wyraźnie kształtują się zmiany w wysokości stanów i pozyskania zwierząt łownych, istnieją tendencje wzrostu pozyskania zwierzyny grubej (jeleń, sarna, dzik) i drapieżników (lis) oraz znaczny spadek pozyskania zwierzyny drobnej (kuropatwa, zając).

Samorząd Województwa Lubelskiego, widząc zmiany zachodzące w populacji zwierzyny drobnej, postanowił opracować program mający na celu ograniczenie spadku liczebności zajęcy i kuropatw oraz wypracować działania umożliwiające odbudowę stanów populacji tych gatunków. W związku z powyższym w 2009 r. Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, pod przewodnictwem prof. dr hab. Romana Dziedzica opracował „Program odbudowy populacji zwierzyny drobnej w województwie lubelskim w latach 2009-2020”. Powstała publikacja przedstawia sytuację zwierzyny drobnej w województwie lubelskim i wskazuje zagrożenia, które przyczyniają się do regresu populacji zwierzyny. Znalazły się w niej również porady praktyczne dla chętnych introdukować zwierzynę drobną. Zidentyfikowano też sfery działań, jakie powinny być podejmowane przez instytucje zaangażowane w rozwój populacji zwierzyny drobnej. W latach 2010-2020 Samorząd Województwa Lubelskiego przy wsparciu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie skutecznie realizuje program w wybranych obwodach łowieckich celem wypracowania dobrych praktyk oraz wskazania modelowych działań podczas introdukcji wybranych gatunków zwierzyny.

W ramach realizacji Programu w latach 2010 – 2022 zostało wsiedlonych  2320 sztuk zajęcy, oraz 12 900 sztuk kuropatw celem zachowania bioróżnorodności środowiska.

Informacja na temat szacowania szkód łowieckich

Zgodne z art. 50 ustawy Prawo łowieckie z dnia 13 października 1995 r. (Dz. U. z 2022 r., poz. 1684, z późn. zm.) Zarząd Województwa odpowiada za szkody w uprawach i płodach rolnych wyrządzone przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny na terenach nie wchodzących w skład obwodów łowieckich oraz za łosie na obwodach polnych, gdzie odszkodowania za wyrządzone szkody łowieckie wypłacane są ze środków budżetu państwa.

Szacowanie szkód odbywa się zgodnie z Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 kwietnia 2019 r. w sprawie szczegółowych warunków szacowania szkód w uprawach i płodach rolnych (Dz.U. z 2019 poz. 776), jak również stosuje się zapisy Uchwały Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 16 września 2016 r., NR XX/310/2016 w sprawie określenia terminów zakończenia okresów zbioru roślin uprawnych w województwie lubelskim, dla celów zachowania uprawnień odszkodowawczych za szkody łowieckie.

→ Karta informacyjna
→ Wzór zgłoszenia szkody
→ Wykaz terminów