Województwo lubelskie jest obszarem niezwykle cennym przyrodniczo. Ogromne walory przyrodnicze i krajobrazowe tego regionu, nierzadko unikalne w skali Europy, sprawiają, że należy on do jednych z najbardziej interesujących w Polsce.
Bogactwo świata roślin i zwierząt (znajdziemy tu m.in. gatunki objęte specjalnymi programami, m.in. żółw błotny, suseł perełkowany, cietrzew czy bóbr europejski) oraz duże zróżnicowanie lubelskiego krajobrazu wynikają ze specyficznego położenia fizjograficznego i geobotanicznego regionu. W Lubelskiem występują tereny zarówno nizinne (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie, Polesie), jak i wyżynne (Roztocze), poprzecinane dolinami rzecznymi (Bug i Wisła), które jako nieliczne nie zostały poddane zabiegom regulacyjnym.
Intensywniej zaludniona jest część wyżynna regionu i ma ona charakter strefy rolniczo-osadniczej z wyspowo lub pasmowo rozmieszczonymi fragmentami pełniącymi rolę leśnych, wodno-łąkowych lub stepowych „węzłów ekologicznych”.
Tereny te tworzą zewnętrzny (zielony) pierścień województwa o szczególnie wysokiej aktywności ekologicznej. W środkowej części strefy wyżynnej jest wewnętrzny pierścień – tworzy go Dolina Ciemięgi, Lasy Prawiednickie i kompleks: Zalew Zemborzycki – Dąbrowa – Lasy Świdnickie. Część nizinna ma charakter strefy rolniczo-leśnej, w której szczególnym bogactwem przyrodniczym wyróżnia się wodno-torfowiskowo-leśna podstrefa Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego związana z doliną Wieprza, która stanowi swoistą oś ekologiczną i krajobrazową tej części województwa.