Sieć Regionów Trójmorza

Sieć Regionów Trójmorza jest instrumentem pogłębiania współpracy pomiędzy samorządami 13 państw Inicjatywy Trójmorza (Austrii, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Estonii, Grecji, Litwy, Łotwy, Polski, Rumunii, Słowacji, Słowenii i Węgier).

Sieć założona w czerwcu 2021 roku w obecności Prezydenta RP Andrzeja Dudy stanowi trzeci, po prezydenckim i rządowym, komponent współtworzący Inicjatywę Trójmorza na różnych szczeblach. Dokument założycielski tzw. Deklarację Lubelską podpisało 15 regionów: z Polski (Województwo Lubelskie, Mazowieckie, Podkarpackie, Podlaskie, Świętokrzyskie), Rumunii (Okręg Calarasi, Okręg Caraș-Severin, Okręg Dolj, Okręg Maramureș, Okręg Timiș), Litwy (Region Alytus, Region Marijampole, Region Poniewież), Słowacji (Kraj Preszowski) i Węgier (Komitat Hajdu-Bihar). Samorządy te z inicjatywy Województwa Lubelskiego podjęły regularne kontakty oraz wspólne działania. W latach 2022-2024 chęć przystąpienia do Sieci wyraziły kolejne regiony: Agencji Rozwoju Regionalnego „Centru” oraz Okręg Hunedoara z Rumunii oraz Obwód Dobrich z Bułgarii. Natomiast w charakterze partnerów stowarzyszonych deklaracje złożyły obwody ukraińskie: Obwód Lwowski, Obwód Tarnopolski, Obwód Odeski, Obwód Rówieński, Obwód Zakarpacki, Obwód Chmielnicki oraz Obwód Żytomierski.

Jedną z ważniejszych kwestii podejmowanych z partnerami ukraińskimi jest przedłużanie połączeń transportowych, drogowych i kolejowych od budowanej trasy Via Carpathia w kierunku ukraińskim, a także realizacja nowych projektów na granicach państw Unii Europejskiej (Polski, Słowacji, Węgier i Rumunii) z Ukrainą. Partnerzy Sieci rozmawiają również o instrumentach finansowych niezbędnych dla odbudowy państwa ukraińskiego po zakończeniu działań wojennych. Do wspólnych projektów zaproszeni są partnerzy m.in. z Unii Europejskiej, USA, krajów Trójmorza oraz sąsiadujących z nimi partnerów stowarzyszonych z Ukrainy, Mołdawii.

W 2023 roku format zyskał podstawę prawną w postaci zawarcia umowy, określającej zasady funkcjonowania Sieci oraz przyjęcia statutu Sieci. Podczas Samorządowego Kongresu Trójmorza w Lublinie szefowie regionów założycielskich uroczyście podpisali umowę o Sieci Regionów Trójmorza, po czym nastąpiło przystąpienie oraz podpisanie umów przez nowych członków Sieci z Rumunii oraz Ukrainy. Sieć regionów liczy obecnie 25 regiony z 7 krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Więcej o Sieci i jej regionach: www.3seasnetwork.lubelskie.pl

Rozwijając ideę powołanej z inicjatywy Województwa Lubelskiego Sieci Regionów Trójmorza, zespół specjalistów i ekspertów z Instytutu Europy Środkowej w Lublinie wykonał opracowanie pt. Regiony Inicjatywy Trójmorza. Jest to pierwsza monografia regionów wszystkich państw wchodzących w skład Inicjatywy Trójmorza, która powstała z myślą o lepszym wzajemnym poznaniu specyfiki i posiadanych potencjałów. W ramach projektu zrealizowanego w 2022 roku przy wsparciu MSZ RP „Dyplomacja publiczna 2022” powstał drugi raport, będący rozwinięciem pierwszego opracowania. W raporcie pt. Sieć Regionów Trójmorza – jako narzędzie współpracy samorządów Europy Środkowej, zidentyfikowano 5 głównych obszarów dla wspólnych projektów: współpraca gospodarcza, cyfryzacja, ochrona środowiska, infrastruktura oraz nauka i edukacja. Przeprowadzono analizę programów UE i innych, które będą stanowić źródło finansowania dla działań podejmowanych w ramach Sieci w perspektywie 2021-2027. 

Do udziału w Sieci zaproszone są wszystkie regiony z Inicjatywy Trójmorza na różnych szczeblach (NUTS2 i NUTS3) jest ich ponad 240. Powołane w strukturze Kancelarii Marszałka Województwa Lubelskiego, Biuro Sieci Regionów jest gotowe do współpracy z kolejnymi partnerami.

GALERIA